SECHABA MAKORO

KULOKOZA inhlansi yethemba kwizakhamizi zaseNingizimu Afrika ngokuthuthukiswa kwengqalasizinda yokusabalalisa ugesi njengoba leli lizwe libhekene nesimo esesilethe ukukhathazeka kubantu abaningi sokucishelwa wugesi njengenhloso yokuwonga okuvela ukuthi uyashoda ezinqolobaneni ngenxa yokungazinzi kwengqalasizinda.

Lokhu kuphazamiseka kukagesi sekuphoqe uMengameli Cyril Ramaphosa ukukhuluma nesizwe ngezinhlelo ezikhona zokubhekana nalesi simo esesifana neva eliphukele ezinhliziyweni ikakhuulukazi kosomabhizinisi abazisebenzayo nabathembela ekusebenziseni ugesi ukuqhuba amabhizinisi abo. 

Enkulumeni ethulwe uMengameli Ramaphosa ebilindelwe ngabomvu yizakhamizi zaseNingizimu Afrika ubalule ukuthi useke wahambela ezinye zeziphehli mandla kagesi eyokhuluma nabaphethe kuzona ukuzwa ukuthi kungenziwa njani ukubhekana nalesi simo sokucishwa kukagesi esekunesikhathi eside kwenzeka lapha ezweni. Phakathi kwezikhungo zas-Eskom ezihanjelwe umengameli Ramaphosa esaseMegawatt Park eGoli nesaseTutuka eMpumalanga.

Ekhuluma nesizwe uMengameli Ramaphosa wethule izinhlelo athe zizokwenza ngcono isimo senhlekelele kagesi esesilethe ukukhathazeka kubantu baseNingizimu Afrika. Ubalule ukuthi okubalulekile ukuhlenga lesi simo sokucinywa kukagesi ukuba kutholakale abantu abanamava anzima ekuphehlweni kukagesi. Ukhale ngokushiywa ngabanye abantu asbabeyizisebenzi zaphambilini zase-Eskom abaya ezinkampanini ezizimele. “Sizoyibhekelela eyokuthi nathi sibe nogesi ophehlwa ngelanga ngoba lapha eNingizimu Afrika sibusiswe ngokuba nelanga elinemisebe enamandla anele ukusilekela ekuphehlweni kukagesi. Sizokhuluma namanye amazwe ngomakhelwane anogesi omningi sibheke ukuthi angasilekelela kanjani ngokuba sinanane ngawo ugesi lo esiwudingayo. Sikholwa ukuthi ngokuqaliswa kokuphehlwa kukagesi welanga lokho kuzovula amathuba emisebenzi eminingi kugcine sekunezinkampani ezizimele ezilekelelayo kulokhu esibhekene nacho kokushodelwa ugesi ezweni lethu,” kusho yena. 

Umengameli Ramaphosa akayishiyanga ngaphandle eyabantu abazixhumela ngokungemthetho ugesi ethi nakho lokhu kuphazamisa ingqalasizinda. Uthe kukhona nesikweleti sikaR400 billion athe kumele kubonakale ukuthi kusingathwa kanjani ukubhekana naso.